اختلال خلقی فصلی؛ علائم و درمان آن - تصویر کانادا

علائم اختلال خلقی - فصلی در پاییز و زمستان (شدیدتر) بروز می نماید.

علائم

علائم اختلال خلقی - فصلی مشابه علائم افسردگی اند: ناامیدی، اندوه، حساسیت پذیری، از دست دادن علاقه نسبت به تفریح ها، مشکل در دقت و تمرکز، خستگی و کناره گیری از خانواده و دوستان همگی از علائم اختلال خلقی - فصلی هستند.

برخی از افسردگی ها موجب کاهش وزن می شوند، اما افراد دچار اختلال خلقی - فصلی معمولا دچار افزایش اشتها شده و وزن اضافه می نمایند. اختلال خلقی - فصلی معمولا با خواب آلودگی طی روز و کمبود انرژی شناخته می گردد. هر چند بسیاری از علائم اختلال خلقی - فصلی مشابه علائم افسردگی اند، اما افراد دچار اختلال خلقی - فصلی سیکلی سالیانه از علائم افسردگی دارند و سپس در پی آن، دوره ای نیز بدون علامت اند.

اولین چیزی که باید بدانید این است که طبیعی است گاهی بی حوصله و افسرده باشید، اما اگر مکررا و در بیشتر روزها این احساس را دارید و نمی توانید از آن خلاص شوید، پس باید به پزشک مراجعه کنید، مخصوصا اگر خواب تان هم بهم ریخته باشد یا به این فکر کنید که اصلا دوست ندارید زنده باشید.

ممکن است هر سال دچار اختلال خلقی - فصلی نشوید اما اگر این اختلال را داشته باشید، تقریبا 70 درصد از سال را گرفتار آن خواهید بود. بنابراین اگر مجموع آن را در نظر بگیرید، می تواند شبیه اختلال افسردگی اصلی باشد.

آزمایشات و تشخیص

پزشکان، اختلال خلقی - فصلی را به وسیله یک سری سوالات در خصوص علائم تشخیص می دهند. معمولا تنها زمانی به آزمایشات فیزیکی احتیاج است که تشخیص سایر دلیل های علائم افسردگی لازم باشد. گاهی به یک آنالیز روانشناسی برای تشخیص انواع شدیدتری از اختلال خلقی - فصلی احتیاج است.

اختلال خلقی - فصلی را زیر مجموعه اختلال افسردگی یا اختلال دو قطبی می دانند و تشخیص آن از سایر مسائل روانی می تواند کار سختی باشد.

معیارهای تست های تشخیصی اختلال خلقی - فصلی شامل موارد زیر می گردد: فرد دست کم دو سال پشت سر هم و در یک فصل ، علا ئم افسردگی و سایر علائم را داشته باشد. دوره های افسردگی، دوره هایی بدون افسردگی را در پی داشته باشند و تغییرات خلقی یا رفتاری، هیچ دلیل دیگری نداشته باشند. بیشتر افراد دچار اختلال خلقی - فصلی، علائم این اختلال را در پاییز و زمستان دارند اما ندرتا این علائم در ماههای تابستان نیز بروز می نمایند.

علائم تابستانی اختلال خلقی - فصلی شامل اضطراب، حساسیت پذیری، کاهش وزن، از دست دادن اشتها و بیخوابی می گردد.

درمان

درمان اختلال خلقی - فصلی انواع گوناگونی دارد، زیرا یک نفر ممکن است نسبت به شخصی دیگر، پاسخ متفاوتی به یک شیوه درمانی بدهد. یکی از روشهای درمانی، نور درمانی از یک لایت باکس است که معمولا به مدت 30 دقیقه در صبح انجام می گردد و یک حباب فلوروسنت، نور روز را تقلید می نماید. شما چند قدم دورتر از باکس می نشینید و نور را دریافت می کنید. این درمان برای افرادی که افسرگی زمستانی دارند بسیار موثر است. بنا به گفته آنهایی که تحت این درمان قرار می گیرند، در عرض چند روز، احساس انرژی بیشتری می نمایند و خلق و خوی شان بهتر می گردد.

پزشکان توصیه می نمایند پیش از نور درمانی یا لایت تراپی حتما با یک پزشک مشورت کنید. تحت نظر یک پزشک یا کارشناس بودن باعث می گردد برترین نتیجه را از درمان خود بگیرید. پزشک می تواند برای تان تجویز کند چه زمانی و چگونه از لایت تراپی بهره ببرید. در صورت موثر بودن شیوه نور درمانی، علائم بهبودی باید در عرض سه تا چهار هفته دیده شوند.

پزشک ممکن است برای تان داروهای ضد افسردگی تجویز کند. یکی از داروهایی که معمولا برای اختلال خلقی - فصلی تجویز می گردد، بوپروپیون است. چند هفته طول می کشد تا اثرات دارو را ببینید.

رفتار درمانی شناختی (CBT) نیز می تواند به کنترل علائم افسردگی ناشی از اختلال خلقی - فصلی یاری کند. طی جلسات درمانی از بیمار خواسته می گردد افکار منفی را که موجب ناراحتی شان می گردد شناسایی نمایند. سپس درمانگر مهارت هایی را به فرد بیمار آموزش می دهد تا با یاری آنها، افکار منفی خود را تصحیح و کنترل کند. محققان اخیرا دریافته اند شیوه رفتار درمانی شناختی و داروهای ضد افسردگی با هم موثر خواهند بود.

سایر راهکارها

لایت تراپی، داروهای ضد افسردگی، رفتار درمانی شناختی و یا ترکیبی از این روینمودها، اولین گزینه های درمانی برای درمان اختلال خلقی - فصلی هستند. پزشکان به افراد دچار این اختلال توصیه می نمایند تا جایی که ممکن است از نور طبیعی روز استفاده نمایند، مثلا با قدم زدن در فضای باز یا نشستن کنار پنجره. ورزش کردن و ارتباط با خانواده و دوستان نیز می تواند علائم اختلال خلقی - فصلی را کاهش بدهد.

تمرین های ذهنی - بدنی مانند یوگا، مدیتیشن و تصویر سازی راهنمایی شده نیز می تواند به فرد بیمار یاری کند حسی از نشاط همراه با تصویری مثبت خلق کند. به گزارش Mayo Clinic، برخی از افراد درمان های گیاهی و مکمل های غذایی را برای کاهش علائم اختلال خلقی - فصلی به کار می برند اما این راهکارها ممکن است با داروهای شیمیایی تداخل ایجاد نموده و عوارض جانبی داشته باشند. بنابراین بهتر است پیش از تصمیم با پزشک تان مشورت کنید.

یکی از چالش های رایج در درمان اختلال خلقی - فصلی، دوره آزمون و خطایی است که برای پیدا کردن مناسب ترین روش درمان برای افراد باید طی گردد، اما این دوره انتظار بر اساس تحقیقی اخیر می تواند حذف گردد.

رتینا یا شبکیه چشم انسان در اختلال خلقی - فصلی عملکرد متفاوتی دارد. بنابراین دانشمندان، واکنش شبکیه بیماران را نسبت به نور ارزیابی کردند تا پیش بینی نمایند چه درمانی برای هر کسی برترین خواهد بود. در آینده این شیوه شخصی سنجش می تواند درمان بیماران را سرعت بدهد.

منبع: livescience

پ